Yıllık Değerlendirme Raporu
Her işletmenin kendi endüstriyel veya ekonomik faaliyetlerinin yanında iş güvenliği açısından da yıllık değerlendirme raporuna ihtiyacı vardır. Yıl içinde iş sağlığı ve güvenliği alanında yapılan tüm hazırlıklar, çalışmalar ve neticeler yıllık değerlendirme raporunda kendine yer bulur. Bu rapor ile yıllık faaliyetler göz önüne serilir ve yapılan eksiklikler fark edilmiş olur.
Her yıl Aralık ayında hazırlanan yıllık değerlendirme raporu iş güvenliği uzmanının yanı sıra işveren, çalışan temsilcisi ve varsa işyeri hekiminin de katkısı ile tamamlanır. Tüm güvenlik prosedürlerinin incelendiği, iş kazalarının veya ramak kala olaylarının tespit edildiği bu rapor, bir işletmenin tüm yılının özeti gibidir. Varsa işyerinin kendi istihdam ettiği iş güvenliği uzmanı yoksa hizmet aldığı OSGB’de görevli uzman tarafından raporun hazırlığı sağlanır.
Yıl içindeki planlamaların sağlıklı ilerleyip ilerlemediği, işlemlerin doğru olup olmadığı rapor ile tespit edilir ve varsa gereken notlar alınarak bir sonraki yılın planlamasına dahil edilir. Yıllık rapor bir işyerinin tüm çalışmalarını özeti mahiyetinde olduğundan, işverenin ya da uzmanın incelediğinde kolaylıkla anlayacağı bir dille kaleme alınmalıdır.
Yıllık Değerlendirme Raporunda Ne Yer Alır?
Yıllık değerlendirme raporu hazırlanırken önceden hangi gündemlerin veya içeriklerin yer alacağı kararlaştırılır. İş güvenliği mevzuatına göre yer alması gereken içerikler olduğu gibi işletmenin kendi özel durumuna ilişkin maddeler de yer alabilir. Raporun birincil maddesi acil durum eylem planının sağlıklı işleyip işlemediğidir. Belirlenen acil durum buluşma noktalarının ne derece kullanılıp kullanılmadığı, iş kazası sırasında eylem planının uygulanabilir olup olmadığı yıllık değerlendirme raporunda yer alır.
İşyerindeki risklerin ne derece tespit edilip edilmediği, öngörülebilir olup olmadığı, teknik aksaklıklar yaşanıp yaşanmadığı, mekanik problemlerin sorun teşkil edip etmediği değerlendirilir. Diğer yandan teknik konular yer aldığı gibi personelin iş güvenliği bazında aldığı eğitimler de istatistiksel ve niteliksel olarak kendine yer bulmaktadır. Çalışanların kişisel koruyucu donanım kullanma seviyeleri, bunların ne derece işe yaradığı, talimatlara uyma durumları yıllık değerlendirme raporunda yer almalıdır.
İlk işe girişlerde çalışanların fiziksel ve ruhsal değerlendirmeleri, işyerinde yapılan ortam ölçümleri ve sonuçları, düzenli olarak yapılan denetimler ve kontroller, radyolojik tespitler, biyolojik tetkikler, toksik kontrolü, çalışma ortamının iş güvenliğine göre düzenlenmesi, iş güvenliği uzmanının diğer konularla ilgili görüşleri ve değerlendirmeleri, işyeri hekiminin tespitleri yıllık değerlendirme raporunda yer alan diğer hususlar olmaktadır.
Yıllık Değerlendirme Raporu Nasıl Hazırlanır?
Mesleki güvenlik için yıllık bir değerlendirme raporu hazırlamak için, geçmiş yıldan kapsamlı veriler toplamak esastır. Bu, herhangi bir olay, kaza ve kazaya yakın durumların kayıtlarını ve ayrıca periyodik denetimlerin ve ortam ölçümlerinin sonuçlarını içerir. Risk değerlendirmelerinin, acil durum eylem planlarının uygulanmasını ve eğitim programlarının etkinliğini gözden geçirmek çok önemlidir. İyileştirilmesi gereken alanları belirlemek için çalışanlardan, güvenlik temsilcilerinden ve yöneticilerden geri bildirim toplamak önemlidir. Yıl boyunca alınan düzeltici eylemlerin ayrıntıları dahil olmak üzere tüm bulguların iyi belgelendiğinden emin olmak gereklidir.
Toplanan verilerin kapsamlı bir analizini yapmak, eğilimleri ve tekrar eden sorunları belirlemek bir sonraki adımdır. Güvenlik önlemlerinin performansını ve mesleki sağlık ve güvenlik yönetmeliklerine uyumu değerlendirmek esastır. Mevcut yılın verilerini önceki yıllarla karşılaştırmak, ilerlemeyi değerlendirmek ve güvenlik performansının iyileştiği veya azaldığı alanları vurgulamak için çok önemlidir. Bu analiz ayrıca, işyerinin güvenlik durumuna dair bütünsel bir görünüm sağlamak için işe alım öncesi denetimlerin, radyolojik, biyolojik ve toksikolojik analizlerin ve psikolojik testlerin sonuçlarını da içermelidir.
Bulguları yapılandırılmış bir rapora derlemek son adımdır. Rapor, bir yönetici özeti, mesleki güvenliğin her yönüyle ilgili ayrıntılı bölümler ve iyileştirme için uygulanabilir öneriler içermelidir. Raporun, işletme sahibi, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi dahil olmak üzere kilit paydaşlar tarafından incelenmesi ve imzalanması önemlidir. Raporu, girdileri ve önerileri için çalışan temsilcisiyle paylaşmak gereklidir. Rapor, işyeri güvenliğini sürdürme ve geliştirme taahhüdünü göstermek için 6331 sayılı İş Güvenliği Kanununun gereklilikleriyle uyumlu olmalıdır.
Yıllık Değerlendirme Raporunun Önemi
Sürekli iyileştirme ve uyumluluğu sağlamak için yıllık bir değerlendirme raporu hazırlamak çok önemlidir. Bu rapor, geçen yılın güvenlik performansının kapsamlı bir incelemesi olarak hizmet eder, olayları, düzeltici eylemleri ve uygulanan güvenlik önlemlerinin etkinliğini belgelendirir. Bu verileri sistematik olarak toplamak ve analiz etmek, eğilimleri ve tekrar eden sorunları belirlemeye yardımcı olur ve kuruluşların olası tehlikeleri proaktif bir şekilde ele almasını ve gelecekteki olayları önlemesini sağlar.
Mevzuata uyumu kolaylaştırmak, yıllık değerlendirme raporunun bir diğer kritik yönüdür. 6331 sayılı mevzuat gibi mesleki sağlık ve güvenlik yönetmelikleri, işyeri güvenliği uygulamalarının düzenli olarak değerlendirilmesini ve belgelenmesini zorunlu kılar. Yıllık bir değerlendirme raporu hazırlamak ve sürdürmek, kuruluşun bu yasal gerekliliklere uymasını, olası cezalardan kaçınmasını ve çalışan güvenliğine olan bağlılığını göstermesini sağlar. Bu uyumluluk, kuruluşu yalnızca yasal olarak korumakla kalmaz, aynı zamanda sorumlu bir işveren olarak itibarını da artırır.
Yıllık değerlendirme raporunu sürekli iyileştirme için bir araç olarak kullanmak hayati önem taşır. Kuruluşlar, geçen yılın verilerini inceleyerek güvenlik protokollerinin etkili olduğu ve iyileştirmelerin gerekli olduğu alanları belirleyebilir. Rapordaki önerileri uygulamak, kaza ve sağlık sorunları riskini azaltarak daha güvenli bir çalışma ortamı yaratmaya yardımcı olur. Dahası, raporu paylaşarak ve geri bildirimlerini isteyerek çalışanları bu sürece dahil etmek, bir güvenlik ve iş birliği kültürü oluşturur ve sonuçta daha ilgili ve bilinçli bir iş gücüne yol açar.
